Νυσταγμός

Ο νυσταγμός είναι γρήγορες, ακούσιες ρυθμικές κινήσεις των ματιών. Εάν έχετε νυσταγμό, τα μάτια σας μπορεί να κινούνται πάνω-κάτω, από τη μία πλευρά στην άλλη ή με κυκλική κίνηση. Μερικές φορές οι άνθρωποι γεννιούνται με αυτό (συγγενής νυσταγμός), αλλά μπορείτε επίσης να το αναπτύξετε αργότερα στη ζωή (επίκτητος νυσταγμός). Γυαλιά, φακοί επαφής, φάρμακα και χειρουργική επέμβαση είναι οι πιθανές θεραπείες.

Τι είναι ο νυσταγμός;

Ο νυσταγμός είναι μια κατάσταση όπου τα μάτια σας κάνουν γρήγορες, επαναλαμβανόμενες, ανεξέλεγκτες κινήσεις. Τα μάτια σας μπορεί να κινηθούν προς διαφορετικές κατευθύνσεις:

  • Δίπλα-δίπλα (οριζόντιος νυσταγμός).
  • Πάνω και κάτω (κάθετος νυσταγμός).
  • Σε κύκλο (περιστροφικός ή κυκλοστροφικός νυσταγμός).

Οι κινήσεις μπορούν να ακολουθήσουν διαφορετικά μοτίβα. Τα μάτια σας μπορεί:

  • Να κινηθούν προς μία κατεύθυνση και στη συνέχεια να κινηθούν απότομα προς την αντίθετη κατεύθυνση για να διορθώσουν την κίνηση (σπασμωδικός νυσταγμός).
  • Να κινηθούν εμπρός και πίσω σε μια σταθερή κίνηση που μοιάζει με εκκρεμές (εκκρεμοειδής νυσταγμός).

Αυτές οι κινήσεις των ματιών μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην όραση, αντίληψη βάθους, ισορροπίας και συντονισμού.

Τύποι νυσταγμού

Ο νυσταγμός επηρεάζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Υπάρχουν δύο τύποι: συγγενής ή βρεφικός (έναρξη κατά τη γέννηση ή κατά τους πρώτους μήνες της ζωής) και επίκτητος (έναρξη μετά την ηλικία των 6 μηνών). 

  • Συγγενής ή βρεφικός νυσταγμός
    Τα μωρά που γεννιούνται με νυσταγμό εμφανίζουν συνήθως συμπτώματα μεταξύ 6 εβδομάδων και 3 μηνών. Μερικές φορές, οι γονείς μεταδίδουν κληρονομικά τον νυσταγμό στα παιδιά τους, αλλά η ακριβής αιτία δεν είναι πάντα σαφής. Τα παιδιά με συγγενή νυσταγμό το έχουν συχνά και στα δύο μάτια. Τα μάτια τους συνήθως κινούνται από τη μία πλευρά στην άλλη. Το κύριο σύμπτωμα είναι η θολή όραση.

  • Επίκτητος νυσταγμός
    Ο επίκτητος νυσταγμός αναπτύσσεται αργότερα στη ζωή και είναι πιο συχνός στους ενήλικες. Ο νυσταγμός μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα μιας κατάστασης που επηρεάζει τον εγκέφαλο, τα μάτια ή τα αυτιά σας. Ή, μπορεί να μην σχετίζεται καθόλου με μια ιατρική κατάσταση. Μπορεί απλώς να είναι το πώς λειτουργεί το σώμα σας. Μερικές φορές ο νυσταγμός προκύπτει από τη χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών. Οι ενήλικες με επίκτητο νυσταγμό συχνά περιγράφουν την όρασή τους ως ασταθή.

    Ο Spasmus nutans είναι μια μορφή επίκτητου νυσταγμού που επηρεάζει τα παιδιά. Συνήθως διαγιγνώσκεται μεταξύ 6 μηνών και 3 ετών. Αυτός ο τύπος νυσταγμού συνήθως βελτιώνεται χωρίς θεραπεία μεταξύ των ηλικιών 2 και 8.

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα πόσοι άνθρωποι στο γενικό πληθυσμό έχουν νυσταγμό. Προηγούμενες μελέτες έχουν αναφέρει ότι από 6 έως 24 άτομα σε κάθε 10.000 έχουν κάποιο είδος νυσταγμού.

Ο ίδιος ο νυσταγμός δεν θεωρείται επικίνδυνος. Αλλά μπορεί να σχετίζεται με σοβαρές καταστάσεις υγείας, ειδικά εκείνες που επηρεάζουν τον εγκέφαλό σας, όπως όγκος εγκεφάλου, τοξικότητα, τραύμα κεφαλής (τραυματισμός) και φλεγμονώδεις ασθένειες.

Νυσταγμός - eye clinic

Συμπτώματα και αιτίες

Το μεγαλύτερο σημάδι του νυσταγμού είναι η ανεξέλεγκτη κίνηση στα μάτια σας. Τα συμπτώματα του νυσταγμού εξαρτώνται από την κατάσταση που τον προκαλεί και περιλαμβάνουν:

  • Αίσθηση σαν να κινείται το περιβάλλον σας (ταλαντωψία).
  • Τρεμάμενη ή θολή όραση.
  • Προβλήματα ισορροπίας.
  • Ευαισθησία στο φως ή δυσκολία όρασης στο σκοτάδι.
  • Ζάλη ή αίσθηση ότι περιστρέφεστε (ίλιγγος).

Ο εγκέφαλός σας ελέγχει την κίνηση των ματιών σας σε συνδυασμό με τις δομές στο αυτί σας, που ονομάζεται αιθουσαίο σύστημα. Προσαρμόζει αυτόματα τα μάτια σας όταν μετακινείτε το κεφάλι σας έτσι ώστε η εικόνα που βλέπετε να παραμένει εστιασμένη. Σε άτομα με νυσταγμό, ένα πρόβλημα εμποδίζει τον εγκέφαλό σας, το αιθουσαίο σύστημα και τα μάτια σας να συνεργαστούν.

Ο νυσταγμός μπορεί να υποδεικνύει ένα άλλο οφθαλμικό πρόβλημα, μια νευρολογική πάθηση ή ένα πρόβλημα με τα εσωτερικά μέρη του αυτιού που ελέγχουν την ισορροπία και τον συντονισμό.

Αιτίες του νυσταγμού και παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

  • Αναπτυξιακά προβλήματα με τον εγκέφαλο ή το μάτι σας.
  • Αμφιβληστροειδικές ή οπτικό-νεύρο διαταραχές
  • Διαταραχές του έσω ωτός, όπως ο καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης και η νόσος του Meniere.
  • Εγκεφαλικό επεισόδιο.
  • Όγκος στον εγκέφαλο.
  • Τραύμα ματιών ή κεφαλής.
  • Χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών.
  • Αλμπινισμός (έλλειψη μελάγχρωσης στο δέρμα).
  • Προβλήματα όρασης, συμπεριλαμβανομένων μυωπίας ή αστιγματισμού.
  • Ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντιεπιληπτικά φάρμακα.
  • Ασθένειες που επηρεάζουν το κεντρικό νευρικό σύστημα όπως σκλήρυνση κατά πλάκας.
  • Οφθαλμικά προβλήματα στα μωρά, συμπεριλαμβανομένων του στραβισμού και του συγγενή καταρράκτη.

Μερικές φορές, δεν υπάρχει σαφής αιτία. Αυτό ονομάζεται ιδιοπαθής νυσταγμός.

Διάγνωση και εξετάσεις

Ένας εξειδικευμένος νευρο-οφθαλμίατρος είναι ο κατάλληλος για να διαγνώσει τον νυσταγμό. Θα εκτελέσει μία οφθαλμολογική εξέταση και θα ρωτήσει για τα συμπτώματά σας. Θα ελέγξει για προβλήματα των ματιών που σχετίζονται με νυσταγμό, συμπεριλαμβανομένου του στραβισμού, του καταρράκτη ή προβλήματα με τον αμφιβληστροειδή ή το οπτικό σας νεύρο.

Άλλοι ειδικοί, όπως οι νευρολόγοι και οι ωτορινολαρυγγολόγοι, μπορούν επίσης να διαγνώσουν τον νυσταγμό και να σας ελέγξουν για παθήσεις του εγκεφάλου ή του εσωτερικού τμήματος του αυτιού που τον προκαλούν.

Μπορεί να χρειαστείτε πρόσθετες εξετάσεις με διαφορετικούς ιατρούς για να μάθετε τι προκαλεί νυσταγμό. Ένας οφθαλμίατρος μπορεί να εκτελέσει εξετάσεις για να δει εάν μια ασθένεια των ματιών προκαλεί νυσταγμό. Ένας νευρολόγος μπορεί να εκτελέσει εξετάσεις για να δει εάν μια κατάσταση του εγκεφάλου προκαλεί νυσταγμό. Ένας ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί να εξετάσει για να δει αν ο νυσταγμός σχετίζεται με μια πάθηση του εσωτερικού τμήματος του αυτιού.

Οι εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Μια νευρολογική εξέταση.
  • Μια εξέταση αυτιών.
  • Καταγραφές κίνησης ματιών όπως η ηλεκρονυσταγρομαγραφία
  • Απεικονιστικές εξετάσεις για τη λήψη εικόνων του εγκεφάλου σας, όπως η Αξονική τομογραφία ή η Μαγνητική τομογραφία.
  • Γενετικές εξετάσεις για τον προσδιορισμό των κληρονομικών στοιχείων όπως οι γενετικές μεταλλάξεις που σχετίζονται με ορισμένες μορφές συγγενούς νυσταγμού.

Διαχείριση και θεραπεία

Η διόρθωση του νυσταγμού εξαρτάται από την ιατρική κατάσταση που είναι υπεύθυνη για αυτό.

Μερικές φορές, η θεραπεία της υποκείμενης κατάστασης μπορεί να διορθώσει τον επίκτητο νυσταγμό. Για παράδειγμα, η θεραπεία μιας πάθησης του εσωτερικού του αυτιού που προκαλεί νυσταγμό μπορεί να βελτιώσει συμπτώματα όπως η τρεμάμενη όραση ή ζάλη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο εγκέφαλος και το αιθουσαίο σύστημα αντισταθμίζουν τη βλάβη και ο νυσταγμός εξαφανίζεται ή μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.

Ορισμένοι τύποι συγγενούς νυσταγμού μπορεί να εξαφανιστούν αργότερα στη ζωή. Άλλοι τύποι δεν μπορούν να θεραπευτούν πλήρως, αλλά η σωστή θεραπεία μπορεί να διαχειριστεί τα συμπτώματα.

Ο γιατρός σας θα συστήσει θεραπεία με βάση το τι προκαλεί το νυσταγμό σας. Θα εξετάσουν επίσης το ιστορικό υγείας σας και τις προσωπικές σας προτιμήσεις.

  • Γυαλιά ή φακοί επαφής
    Η καθαρότερη όραση μπορεί να βοηθήσει στην επιβράδυνση των γρήγορων κινήσεων των ματιών που σχετίζονται με τον νυσταγμό. Ο ιατρός σας μπορεί να συστήσει γυαλιά ή φακούς επαφής για τη διαχείριση των συμπτωμάτων. Μπορεί να χρειαστείτε φακούς με πρίσματα, οι οποίοι περιορίζουν πόσο πρέπει να κινηθούν τα μάτια σας για να δουν καθαρά.

  • Φάρμακα
    Ορισμένα φάρμακα μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα του νυσταγμού σε ενήλικες, όπως Gabapentin ( θεραπεία αντιεπιληπτικών κρίσεων), Baclofen (μυοχαλαρωτικό) και Botox. O ιατρός σας θα καθορίσει εάν θα επωφεληθείτε από οποιαδήποτε φάρμακα.

  • Χειρουργική οφθαλμικών μυών
    Σε σπάνιες περιπτώσεις, ο ιατρός σας μπορεί να συστήσει κάποιο Χειρουργείο στραβισμού. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ένας χειρουργός επανατοποθετεί τους μυς που κινούν τα μάτια. Αυτή η χειρουργική επέμβαση δεν θεραπεύει τον νυσταγμό, αλλά βελτιώνει την κίνηση των ματιών σας. Δεν θα χρειαστεί να γείρετε ή να γυρίσετε το κεφάλι σας τόσο πολύ για να δείτε καθαρά.

  • Χειρουργική επέμβαση διόρθωσης όρασης
    Εάν έχετε νυσταγμό και έχετε μυωπία, μπορείτε να επωφεληθείτε από το διαθλαστική επέμβαση με laser – χειρουργική επέμβαση διόρθωσης όρασης— όπως LASIK. Η χειρουργική επέμβαση ματιών με laser δεν θεραπεύει τον νυσταγμό, αλλά βελτιώνει την όρασή σας. Η βελτιωμένη όραση μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα του νυσταγμού σας.

Πρόληψη

Επί του παρόντος, δεν υπάρχει τρόπος πρόληψης του νυσταγμού. Αλλά μπορείτε να μειώσετε τα συμπτώματα αντιμετωπίζοντας την υποκείμενη αιτία.

Πρόγνωση

Ο νυσταγμός μπορεί να κάνει τις καθημερινές εργασίες πιο δύσκολες. Μερικές φορές, περιορίζει τους τύπους θέσεων εργασίας και hobby που μπορείτε να έχετε.
Ο νυσταγμός σπάνια εξαφανίζεται εντελώς, αλλά μπορεί να βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου. Ο ιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να βρείτε μια θεραπεία που λειτουργεί για εσάς.

Ζώντας με τον νυσταγμό

Επικοινωνήστε αμέσως με τον Οφθαλμίατρό σας σας εάν παρατηρήσετε αλλαγές στην όρασή σας ή έχετε δυσκολίες στην ισορροπία ή τον συντονισμό. Θυμηθείτε ότι ο νυσταγμός μπορεί να είναι ένα σύμπτωμα σοβαρών προβλημάτων υγείας. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι απαραίτητες.
Εάν έχετε ήδη διαγνωστεί με νυσταγμό, ενημερώστε τον ιατρό σας εάν τα συμπτώματά σας επιδεινωθούν.

Ο νυσταγμός μπορεί να αποδυναμώσει την όρασή σας, την αίσθηση ισορροπίας και την ικανότητα να κρίνετε τις αποστάσεις. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να θεραπευτεί πλήρως, αλλά οι θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων σας. Μαθαίνοντας ό, τι μπορείτε για το νυσταγμό μπορεί να σας βοηθήσει να επιλέξετε τις καλύτερες θεραπείες. Μπορεί να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την κατάστασή σας, ώστε να μπορείτε να συνεχίσετε να κάνετε τα πράγματα που σας αρέσουν.