Ο συγγενής καταρράκτης είναι μια θόλωση του φυσικού φακού του ματιού που υπάρχει κατά τη γέννηση.
Ανάλογα με την πυκνότητα και τη θέση της θολότητας, ο συγγενής καταρράκτης μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί με χειρουργική επέμβαση καταρράκτη όσο το παιδί είναι ακόμη βρέφος για να επιτραπεί η φυσιολογική ανάπτυξη της όρασης και να αποφευχθεί η αμβλυωπία και ακόμη και η τύφλωση.
Ορισμένοι συγγενείς καταρράκτες ωστόσο, επηρεάζουν μόνο ένα μικρό μέρος του φακού του ματιού και δεν παρεμποδίζουν την όραση αρκετά ώστε να δικαιολογείται η χειρουργική επέμβαση.
Ο συγγενής καταρράκτης μπορεί να εμφανιστεί σε νεογέννητα μωρά για πολλούς λόγους, όπως κληρονομικές τάσεις, λοίμωξη, μεταβολικά νοσήματα, διαβήτης, τραύμα, φλεγμονή ή παρενέργειες φαρμάκων.
Για παράδειγμα, τα αντιβιοτικά τετρακυκλίνης που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία λοιμώξεων σε έγκυες γυναίκες έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν καταρράκτη σε νεογέννητα μωρά.
Συγγενής καταρράκτης μπορεί επίσης να εμφανιστεί όταν, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η μητέρα εμφανίσει λοιμώξεις όπως ιλαρά ή ερυθρά (η πιο κοινή αιτία), ανεμοβλογιά, κυτταρομεγαλοϊός, απλός έρπης, έρπης ζωστήρας, πολιομυελίτιδα, γρίπη, ιός Epstein-Barr, σύφιλη και τοξοπλάσμωση.
Τα μεγαλύτερα μωρά και τα παιδιά μπορούν επίσης να διαγνωστούν με καταρράκτη, γνωστό ως παιδιατρικός καταρράκτης, για παρόμοιους λόγους. Ωστόσο, το τραύμα που σχετίζεται με γεγονότα όπως ένα χτύπημα στο μάτι είναι η υποκείμενη αιτία στο 40 τοις εκατό των περιπτώσεων καταρράκτη σε μεγαλύτερα παιδιά.
Επίσης, ορισμένοι παιδιατρικοί καταρράκτες μπορεί στην πραγματικότητα να είναι συγγενείς καταρράκτες που απλά δεν είχαν εντοπιστεί νωρίτερα επειδή το παιδί δεν έκανε την πρώτη οφθαλμολογική εξέταση μέχρι να μεγαλώσει.
Οι παρακάτω είναι διαφορετικοί τύποι συγγενούς καταρράκτη:
Συχνά ένα βρέφος με ήπιο καταρράκτη εμφανίζεται ασυμπτωματικό, καθυστερώντας τη διάγνωση για χρόνια.
Άλλες φορές, η λευκή αντανάκλαση της κόρης του ματιού, η έλλειψη αντίδρασης στο φως, ο στραβισμός, η αδυναμία παρατήρησης των παιχνιδιών και των προσώπων ή η φαινομενική καθυστέρηση στην ανάπτυξη γίνονται αιτία ανησυχίας. Ο ήπιος καταρράκτης μπορεί να προκαλέσει φωτοφοβία μόνο σε έντονα φώτα. Πυκνοί καταρράκτες μπορεί επίσης να ανακαλυφθούν εάν οδηγήσουν στην ανάπτυξη αισθητηριακού νυσταγμού.
Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι ο βέλτιστος χρόνος για να παρέμβετε και να αφαιρέσετε έναν οπτικά σημαντικό συγγενή καταρράκτη είναι μεταξύ 6 εβδομάδων και 3 μηνών.
Εάν το μωρό σας έχει συγγενή καταρράκτη, συζητήστε τυχόν ανησυχίες που έχετε σχετικά με το χρόνο της επέμβασης καταρράκτη με τον παιδοφθαλμίατρό σας.
Μόλις αφαιρεθεί ο καταρράκτης, είναι απολύτως απαραίτητο να διορθωθεί το μάτι του παιδιού σας με έναν χειρουργικά εμφυτευμένο ενδοφθάλμιο φακό (IOL), φακό επαφής ή γυαλιά. Χωρίς διόρθωση της όρασης μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, το μάτι θα έχει κακή όραση και η φυσιολογική ανάπτυξη της βρεφικής όρασης θα παρεμποδιστεί.
Οι απόψεις ποικίλλουν επίσης σχετικά με το εάν ένας τεχνητός φακός πρέπει να τοποθετηθεί χειρουργικά στο μάτι ενός μωρού μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη λόγω ανησυχιών ότι μπορεί να επηρεαστεί η φυσιολογική ανάπτυξη του ματιού και των επιπλοκών χρήσης αυτού. Ένας ενδοφακός μπορεί επίσης να χρειαστεί να αφαιρεθεί και να αντικατασταθεί καθώς μεγαλώνει το παιδί σας λόγω πιθανών αλλαγών στην όραση.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθούν φακοί επαφής τοποθετημένοι στην επιφάνεια του ματιού (κερατοειδής) για να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της όρασης μετά την αφαίρεση του φυσικού φακού κατά τη διάρκεια της επέμβασης καταρράκτη. Επίσης, μπορεί να συνταγογραφηθούν γυαλιά για να βοηθήσουν την όραση αντί για τοποθετημένο τεχνητό φακό ή φακό επαφής.
Εάν ο οπτικός μας ή ο παιδοφθαλμιατρός μας σας συστήσει φακούς επαφής μετά από εγχείρηση συγγενούς καταρράκτη, θα συνταγογραφηθούν φακοί επαφής συνήθως παρατεταμένης χρήσης για να απλοποιηθεί η φροντίδα και ο χειρισμός των φακών επαφής.
Θα λάβετε εκπαίδευση από τον οπτικό μας ή τον παιδοφθαλμιατρό μας σχετικά με το πώς να βάλετε και να αφαιρέσετε τους φακούς του παιδιού σας. Συχνά, αυτό μπορεί να γίνει ενώ το βρέφος ή το πολύ μικρό παιδί σας κοιμάται.
Χωρίς έγκαιρη παρέμβαση, ο συγγενής καταρράκτης προκαλεί αμβλυωπία (τεμπέλικο μάτι). Αυτή η κατάσταση μπορεί στη συνέχεια να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα στα μάτια, όπως νυσταγμό, στραβισμό και αδυναμία να κοιτάξουμε τα αντικείμενα.
Τέτοια προβλήματα μπορούν να επηρεάσουν βαθιά τη μαθησιακή ικανότητα, την προσωπικότητα και ακόμη και την εμφάνιση, επηρεάζοντας τελικά ολόκληρη τη ζωή ενός παιδιού. Για αυτούς και πολλούς άλλους λόγους, βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας κάνει μια οφθαλμολογική εξέταση ρουτίνας στην ηλικία των 6 μηνών, ξανά σε ηλικία τριών ετών και άλλη μια φορά πριν ξεκινήσει το σχολείο.
Η οφθαλμολογική κλινική Athens EyeCare στο κέντρο των Αθηνών είναι μια από τις πιο άρτια και σύγχρονες τεχνολογικά εξοπλισμένες κλινικές της Ελλάδας
